Bệnh Sỏi Thận Và 3 Điều Mọi Người Cần Phải Biết

3 ĐIỀU TỔNG QUAN VỀ BỆNH SỎI THẬN MỌI NGƯỜI CẦN BIẾT

Bệnh sỏi thận là căn bệnh khá phổ biến và đang có xu hướng ngày càng gia tăng do nhiều nguyên nhân, điển hình như thói quen sinh hoạt không khoa học.

Khảo sát tại Mỹ cho thấy có 7-10% người từng bị sỏi thận một lần trong đời mà họ không hề hay biết, tỉ lệ mắc căn bệnh sỏi thận này trên toàn thế giới cũng chiếm khoảng 3% dân số và khác nhau giữa các quốc gia.

Tại việt Nam, có khoảng 10-14% người Việt có sỏi trong thận. Nhưng thực tế thì không phải ai cũng có những kiến thức và sự hiểu biết về căn bệnh này.

Vậy thì sỏi thận hình thành như thế nào? Và nguyên nhân nào gây ra bệnh sỏi thận? Hãy cùng Dr Ngọc theo dõi hết bài viết này nhé!

1. BỆNH SỎI THẬN HÌNH THÀNH NHƯ THẾ NÀO?

3 điều tổng quan về bệnh sỏi thận

Bệnh sỏi thận được hình thành khi xảy ra hiện tượng lắng cặn chất khoáng trong nước tiểu, tích tụ trong thời gian dài tạo ra sỏi thận được tìm thấy ở thận, niệu quản và bàng quang.

Sỏi thường rất bé ở giai đoạn ban đầu nhưng lâu dần theo thời gian sỏi sẽ to dần lên và gây ra các cơn đau quặn dữ dội. Thành phần hóa học cấu tạo nên sỏi gồm 5 loại là canxi oxalat, canxi photphat, struvite, axit uric và cystine. Trong đó Canxi oxalate là phổ biến nhất chiếm 80%

Sự hình thành sỏi dựa trên nồng cao của các tinh thể. Ví dụ như tinh thể canxi oxalat được lọc qua thận rồi vào nước tiểu. Chúng gắn kết với nhau và hình thành tinh thể. Có 2 loại tinh thể cơ bản:

+ Loại đồng nhất: loại này bao gồm các phân tử bao quanh một nhân cùng cấu trúc.

+ Loại không đồng nhất: Gồm các phân tử bao quanh một nhân với cấu trúc khác, chẳng hạn như là mảnh vỡ của tế bào.

Thông thường với những loại sỏi có kích thước nhỏ cơ thể sẽ tự đào thải ra bên ngoài thông qua đường tiểu là chủ yếu, cũng vì thể mà có nhiều trường hợp bệnh nhân sẽ không có bất kỳ biểu hiện cũng như cảm nhận có sỏi trong thận cả. Tuy nhiên ngược lại các trường hợp sỏi to và sắc bén thì cần phải điều trị thậm chí phẫu thuật.

2. NGUYÊN NHÂN GÂY NÊN BỆNH SỎI THẬN

3 điều tổng quan về bệnh sỏi thận

Do uống nước quá ít: Việc không uống đủ nước sẽ làm cho lượng nước tiểu ít hơn trở nên đậm màu, cô đặc dễ dẫn đến hiện tượng lắng cặn và kết tinh các khoáng chất hình thành nên sỏi.

Do thói quen ăn uống không hợp lý: ăn nhiều muối, uống nước có gas thường xuyên và ăn quá nhiều thịt đỏ. Đặc biệt khi ăn quá nhiều thực phẩm giàu Oxalat kết hợp với canxi dẫn đến hình thành sỏi canxi-oxalat bao gồm một số thực phẩm như rau chân vịt, cần tây, củ dền…

Trường hợp dị tật bẩm sinh ở đường tiết niệu như thận, bằng quan và niệu quản: những bất thường này khiến cho việc nước tiểu không thể thoát ra hết bên ngoài, tích trữ lâu hơn trong cơ thể theo thời gian sẽ hình thành nên sỏi thận.

Những bệnh nhân mắc bệnh phì đại tiền liệt tuyến, u xơ tiền liệt tuyến , túi thừa trong bàng quang… cũng sẽ khiến cho nước tiểu bị đọng lại ở khe kẽ và tạo ra sỏi.

Sử dụng các loại thuốc kháng sinh lâu dài cũng có thể dẫn đến hình thành nên sỏi.

Những bệnh nhân gặp các chấn thương nằm một chỗ không đi lại được trong thời gian dài cũng là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh sỏi thận, sỏi niệu quản và sỏi bàng quang.

3. BIỂU HIỆN LÂM SÀNG CỦA BỆNH SỎI THẬN

3 điều tổng quan về bệnh sỏi thận

3.1 BỆNH SỎI THẬN KHÔNG CÓ TRIỆU CHỨNG

Đôi khi, bệnh nhân có thể được chẩn đoán mắc bệnh sỏi thận không có triệu chứng khi thực hiện kiểm tra hình ảnh vùng bụng cho các mục đích khác hoặc khi thực hiện hình ảnh giám sát ở những người có tiền sử sỏi.

Giai đoạn không có triệu chứng có nhiều khả năng tồn tại ở những người chưa bao giờ có cơn đau quặn thận. Ví dụ, một nghiên cứu trên 107 bệnh nhân bị sỏi không có triệu chứng cho thấy gần 70% không có triệu chứng trong suốt 31 tháng theo dõi.

3.2 BỆNH SỎI THẬN CÓ TRIỆU CHỨNG

Đau:

Các triệu chứng có thể phát triển khi sỏi ban đầu di chuyển từ bể thận vào niệu quản. Đau là triệu chứng phổ biến nhất và thay đổi từ đau nhẹ và khó nhận thấy đến khó chịu dữ dội đến mức cần dùng thuốc giảm đau ngoài đường tiêu hóa.

Cơn đau thường tăng và giảm dần theo mức độ nghiêm trọng và phát triển thành từng đợt hoặc kịch phát. Cơn đau kịch phát thường kéo dài từ 20 đến 60 phút. Đau được cho là xảy ra chủ yếu do tắc nghẽn đường tiết niệu với sự căng phồng của bao thận. Do đó, cơn đau do bệnh sỏi thận thường nhanh chóng hết sau khi viên sỏi đi qua.

Vị trí tắc nghẽn xác định vị trí đau. Tắc nghẽn niệu quản trên hoặc bể thận dẫn đến đau hoặc nhạy cảm ở sườn, trong khi tắc nghẽn niệu quản dưới gây ra cơn đau có thể lan đến tinh hoàn hoặc môi âm hộ cùng bên. Vị trí của cơn đau có thể thay đổi khi sỏi di chuyển.

Nhiều bệnh nhân quen với các triệu chứng có thể đoán được sỏi đã đi qua niệu quản hay chưa. Tuy nhiên, sỏi bị ảnh hưởng hoặc không di chuyển không thể xác định vị trí một cách chắc chắn chỉ dựa trên các triệu chứng.

Ngoài ra, vị trí đau thay đổi có thể gây nhầm lẫn và đôi khi giống như đau bụng cấp tính hoặc phình mạch bóc tách. Ở một số bệnh nhân bị đau lưng mãn tính, việc chẩn đoán đau bụng cấp tính có thể khó khăn nếu không kiểm tra hình ảnh.

Tiểu ra máu:

Tiểu ra máu đại thể hoặc vi thể xảy ra ở phần lớn bệnh nhân có triệu chứng bệnh sỏi thận (nhưng cũng thường xuất hiện ở những bệnh nhân không có triệu chứng).

Khác với việc sỏi hoặc sỏi thoát ra ngoài, đây là một trong những dấu hiệu dự đoán rõ ràng nhất về sỏi thận ở những bệnh nhân có biểu hiện đau một bên sườn. Ví dụ, một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng 2/3 bệnh nhân bị sỏi niệu quản bị tiểu máu

Mặt khác, việc không tiểu máu trong bối cảnh đau mạn sườn cấp tính không loại trừ sự hiện diện của sỏi thận. Tiểu máu không được phát hiện ở khoảng 10 đến 30 phần trăm bệnh nhân bị sỏi thận được ghi nhận.

Một yếu tố có thể làm giảm độ nhạy cảm của tiểu máu là khoảng thời gian từ khi bắt đầu đau cấp tính đến khi xét nghiệm nước tiểu. Trong một nghiên cứu trên 450 bệnh nhân bị sỏi niệu quản cấp tính được chụp cắt lớp vi tính (CT), tiểu ra máu xuất hiện ở 95% vào ngày 1 và 65 đến 68% vào ngày 3 và 4.

Thông tin trên giúp chị em chẩn đoán xem là mình có nằm trong tình trạng đang mắc phải bệnh tiểu đường tuýp 1 hay không? Nếu mình có các triệu chứng như trên nên đến bệnh viện để thăm khám và điều trị trực tiếp. KHÔNG TỰ Ý TỰ ĐIỀU TRỊ TẠI NHÀ NHÉ!

Liên hệ với Dr Ngọc: